Ωφέλιμα έντομα (2). Χρύσωπας

Συνεχίζουμε την αναφορά μας στα ωφέλιμα έντομα με τον Χρύσωπα (Chrysoperla carnea), ένα έντομο που οι ιδιότητές του είναι άγνωστες στους περισσότερους, αν και την τέλεια μορφή του πολλές φορές τη βλέπουμε τα βράδια και μέσα στα σπίτια μας (προσελκύεται από τα φώτα). Είναι ανοιχτοπράσινο, με οβάλ μακρόστενα φτερά με νεύρωση και πολύ μακριές κεραίες στο κεφάλι. Τα μάτια του είναι χρυσαφιά και το συνολικό του μήκος 10-12 χιλιοστά (βλ. φωτογραφία). Για όσους-ες ενδιαφέρονται για την ταξινόμησή του, ανήκει στην τάξη Νευρόπτερα, Οικογένεια Chrysopidae.

Ο Χρύσωπας είναι ολομετάβολο έντομο, δηλαδή στη διάρκεια της ζωής του περνάει και από τα τέσσερα δυνατά στάδια: Αυγό, προνύμφη (larva), νύμφη (pupa) και τέλειο έντομο (ή ακμαίο).
Τα αυγά του, που είναι ωοειδή και άσπρα, έχουν μια παράξενη και χαρακτηριστική ιδιομορφία: Είναι 

στερεωμένα κατά μικρές ομάδες σε κάποια επιφάνεια με πολύ λεπτά νήματα σαν τρίχες (δείτε φωτογραφία). Αν είστε παρατηρητικός-ή θα τα εντοπίσετε στις αγροτικές (και όχι μόνο) περιοχές πάνω σε φύλλα δέντρων, σε βλαστούς αγριόχορτων ή ακόμα και σε ανθρώπινες κατασκευές.

Η προνύμφη (βλ. φωτογραφία) είναι μακρόστενη, έχει χρώμα μπεζ, είναι 1 χιλιοστό μήκος μόλις βγει από το αυγό και καθώς μεγαλώνει φτάνει ως τα 8 χιλιοστά, στην ηλικία που νυμφώνεται.

Η νύμφη του Χρύσωπα είναι ένα άσπρο κουκούλι σφαιρικό ή κάπως ωοειδές (βλ. φωτογραφία).

Από άποψη ωφελιμότητας το στάδιο που μας ενδιαφέρει είναι αυτό της προνύμφης. Το τέλειο έντομο τρέφεται μόνο με γύρη, νέκταρ και μελιτώματα. Η προνύμφη, όμως, εκτός από αυτά, τρώει και μεγάλες ποσότητες από πολλά και διάφορα καταστροφικά παράσιτα των καλλιεργειών μας: Αφίδες (μελίγκρες), κοκκοειδή (ψώρες), θρίπες, αλευρώδεις, τετράνυχους κ.α. Επίσης και αυγά πολλών παρασίτων.
Από τη Wikipedia κατέβασα αυτό το βίντεο https://upload.wikimedia.org/…/Metabolite-Profiling-Reveals… που δείχνει την προνύμφη του Χρύσωπα να αρπάζει και να τρώει τετράνυχο σε φύλλο ντοματιάς. Η σκηνή εκτυλίσσεται στην ΚΑΤΩ πλευρά του φύλλου, όπου φαίνονται να υπάρχουν αρκετοί τετράνυχοι διαφόρων ηλικιών και μεγεθών. Οι μικροσκοπικές κιτρινωπές μπαλίτσες είναι αυγά τετρανύχου.
(Με την ευκαιρία να αναφέρουμε πως ο τετράνυχος* συνήθως κρύβεται, τρέφεται και πολλαπλασιάζεται στην κάτω πλευρά των φύλλων, ανάμεσα στα νεύρα. Γι΄ αυτό και είναι μεγάλη η σημασία των φυσικών του εχθρών στην αντιμετώπισή του, γιατί είναι δύσκολο να τον φτάσουν τα όποια ψεκαστικά παρασκευάσματα εκεί).
*Για την αντιμετώπιση τετρανύχων, μελίγκρας, αλευρώδη κ.α. που κάνουν ζημιά στους λαχανόκηπους με ήπιες μεθόδους χωρίς δηλητήρια αναφέρομαι αναλυτικά στο βιβλίο μου «Οικολογική καλλιέργεια σε μικρούς λαχανόκηπους» (δείτε παλιότερη ανάρτηση).