Ωφέλιμα έντομα (3). Συρφίδες και μικροσκοπικά υμενόπτερα

Τελειώνω, -προς το παρόν-  αυτή την   αναφορά στα ωφέλιμα έντομα με κάποιες σημαντικότατες  ομάδες, που όμως είναι άγνωστες στο πλατύ κοινό. Πρώτα-πρώτα είναι τα έντομα της οικογένειας Syrphidae  (ανήκουν στην τάξη των διπτέρων), που είναι φοβεροί εξολοθρευτές αφίδων, θριπών κ.α. εντόμων που κάνουν ζημιές στα καλλιεργούμενα φυτά.

 Στην πραγματικότητα, μάλλον όλοι  έχουν δει συρφίδες, που έχουν το χαρακτηριστικό να τριγυρίζουν (τα τέλεια έντομα) πάνω από διάφορα λουλούδια και πολύ συχνά να αιωρούνται σε σταθερό σημείο στον αέρα (γι αυτό η ονομασία τους στα αγγλικά είναι hoverflies), αλλά είναι πολύ μικρά έντομα και κάποιος μη ειδικός που  δεν έχει  συγκεκριμένο κίνητρο παρατήρησης δεν ασχολείται παραπέρα μαζί τους.

Οι Συρφίδες μοιάζουν λίγο με πολύ μικρές σφήκες ή μέλισσες  και ο λόγος που επισκέπτονται διάφορα λουλούδια είναι γιατί τρέφονται με νέκταρ και γύρη (βοηθώντας, έτσι, ουσιαστικά και στην επικονίαση-γονιμοποίηση πολλών φυτών). Υπάρχουν περίπου 2.000 είδη, εξαπλωμένα σε όλο σχεδόν τον πλανήτη.

 Οι προνύμφες των περισσότερων ειδών είναι σαρκοφάγες και τρέφονται με μικρά έντομα που είναι εχθροί των καλλιεργειών, γι αυτό χρησιμοποιούνται συστηματικά στη βιολογική αντιμετώπιση. Πέρα από τη συστηματική εκτροφή και εξαπόλυσή τους στον αγρό από διάφορα επιστημονικά ιδρύματα και εταιρείες, μια πρακτική που χρησιμοποιείται αρκετά στο εξωτερικό είναι η συγκαλλιέργεια (μαζί με τα παραγωγικά φυτά) διαφόρων ειδών που προσελκύουν τις συρφίδες που υπάρχουν στην περιοχή. 

Από τα είδη που προσελκύουν πολύ τις συρφίδες είναι κάποια πολύ κοινά καλλωπιστικά φυτά όπως το άλυσο και η πετούνια (το έχω επιβεβαιώσει με προσωπική παρατήρηση). Διάφορες πηγές επίσης αναφέρουν από καλλιεργούμενα φυτά το μάραθο, το μελισσόχορτο, τη μέντα, το κόλιανδρο, το πετροσέλινο κ.α. από τα άγρια την αχιλλεία,  το άγριο καρότο κ.α.

Βίντεο με συρφίδα μπορείτε να δείτε εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=1tRGgFO22Jc

Εξαιρετική δουλειά στην προστασία των φυτών μας κάνουν και διάφορες μικροσκοπικές σφήκες (σχεδόν δεν διακρίνονται με γυμνό μάτι) που ανήκουν στην τάξη Υμενόπτερα. (Δείτε την επόμενη φωτογραφία ενός ιχνεύμονα). Προσελκύονται από τις κίτρινες μαργαρίτες, την αχιλλεία, το μυριόφυλλο, το άλυσσο, τη ζίννια, το σέδο, τον άνηθο,  το μαϊντανό, το κόλιανδρο κ.α. Βασικά είναι φυτά από τα οποία τα τέλεια έντομα παίρνουν γύρη και νέκταρ. Η παρουσία διαθέσιμου νερού στο λαχανόκηπο βοηθά πολύ την προσέλκυσή τους.

‘Όπως καταλαβαίνετε, μας δίνεται η δυνατότητα εμπλουτίζοντας (με σπορά)  το περιβάλλον του κήπου ή του κτήματος με  επιλεγμένα φυτά από αυτά που αναφέραμε παραπάνω να προσελκύσουμε αυτά τα ωφέλιμα, προχωρώντας ακόμα παραπέρα από τη διατήρηση λωρίδων άγριας βλάστησης (που επιβάλλουν οι κώδικες ορθής γεωργικής πρακτικής). Αυτή η πρακτική εφαρμόζεται ήδη στο εξωτερικό σε χωράφια με αροτραίες καλλιέργειες, όπου σπέρνονται ανάμεσα στην καλλιέργεια και λωρίδες με μείγματα των συγκεκριμένων φυτών για την προσέλκυση των ωφελίμων.