Ωφέλιμα έντομα και αρθρόποδα (1)

Αυτή την εποχή στην ύπαιθρο η βλάστηση οργιάζει, τα ανθισμένα φυτά φαίνονται σαν χρωματικές εκρήξεις στο φόντο του πράσινου,  ο αέρας  είναι γεμάτος από γλυκιές  μυρωδιές και από…χιλιάδες « ζουζούνια» που πετούν γύρω μας, πολύ απασχολημένα… Πέρα από τις γνωστές μας  μέλισσες – που η συμβολή τους στην επικονίαση/ γονιμοποίηση πολλών καλλιεργούμενων φυτών είναι αναντικατάστατη- υπάρχουν και αρκετά άλλα έντομα (και πιο γενικά,  αρθρόποδα) που είναι εξαιρετικά ωφέλιμα γιατί τρώνε (ή παρασιτούν και καταστρέφουν) διάφορους εχθρούς των καλλιεργειών μας. Είναι σκόπιμο,  όσοι-ες ασχολούμαστε με τη γεωργία, να ξέρουμε τα πιο βασικά από αυτά, τουλάχιστον αυτά που είναι κάπως μεγάλα και φαίνονται με γυμνό μάτι.

Θα ξεκινήσουμε, φυσικά, με τη γνωστές μας πασχαλίτσες, από τις οποίες η πιο γνωστή και εντυπωσιακή  σε εμφάνιση είναι η Coccinella septempunctata (Κοκκινέλη η επτάστικτος)-βλ. φωτογραφίες. Οι κοκκινέλλες ανήκουν στην τάξη κολεόπτερα, οικογένεια Coccinelidae.  Τα ακμαία (τέλεια) άτομα των κολεόπτερων (σκαθάρια)  έχουν το χαρακτηριστικό  πως τα δύο μπροστινά  φτερά τους («έλυτρα») αποτελούνται από σκληρό υλικό (συνήθως με έντονα χρώματα) και δεν χρησιμοποιούνται στην πτήση, αλλά δημιουργούν  ένα είδος προστατευτικού καλύμματος για τα πίσω φτερά, όταν το έντομο δεν πετά. Στο συγκεκριμένο έντομο, που έχει μήκος 7.5-10 χιλιοστά,  το κάλυμμα αυτό είναι κόκκινο (ή έντονο πορτοκαλί) και διακοσμημένο με στρογγυλές μαύρες βούλες (φαίνονται 7, συμμετρικά κατανεμημένες στη ράχη του, από εκεί και η ονομασία).Τα αυγά του είναι πορτοκαλιά, οβάλ, τοποθετούνται κατά συστάδες πάνω στα μέρη των φυτών όπου υπάρχουν μελίγκρες ή άλλη τροφή για τις προνύμφες. Οι προνύμφες είναι μακρόστενες με χρώμα πορτοκαλί-μπλέ. Οι νύμφες κοκκινωπές με μαύρες κηλίδες.

Υπάρχουν κι άλλες πασχαλίτσες, πιο μικρές, με ποικιλία μεγέθους και με αντίστοιχα μικρότερο αριθμό κηλίδων στη ράχη. (π.χ. στην ίδια οικογένεια το Chilocorus bipustulatus, το Exochomus quadripustulatus, -αυτά έχουν κόκκινες κηλίδες σε μαύρο φόντο-, είδη του γένους Scymnus κ.α.). Όλες είναι ωφέλιμες, γιατί τρέφονται (το τέλειο έντομο και, ακόμα περισσότερο, οι προνύμφες) κατά κύριο λόγο με μελίγκρες (αφίδες), που απομυζούν το χυμό διάφορων καλλιεργούμενων φυτών. Τρώνε όμως  και αυγά και προνύμφες κοκκοειδών («ψώρες») και διαφόρων άλλων βλαβερών εντόμων. Επίσης γύρη και νέκταρ από τα λουλούδια.

Επειδή  οι πασχαλίτσες τρέφονται με μελίγκρες, χρησιμοποιούνται για βιολογική αντιμετώπιση αυτών των παρασίτων, με εξαπόλυση ατόμων τοπικά σε χωράφια ή θερμοκήπια ή και σε μεγάλες εκτάσεις (Αμερική) για να «αποικίσουν» εκτάσεις όπου ως τώρα δεν υπήρχαν. Ωστόσο, σε ένα υγιές οικοσύστημα υπάρχουν σε αφθονία, και συνήθως οι πληθυσμοί τους -σε συνεργασία και με άλλα αρπακτικά και παράσιτα- αρκούν για να περιορίζουν τις μελίγκρες και τους άλλους εντομολογικούς εχθρούς των φυτών. 

Δείτε και ένα μικρό video: 

 https://www.youtube.com/watch?v=nS8tXXyKTpE